Για τους ελεύθερους ανθρώπους, η αντίσταση τους εναντίον της τυραννίας είναι η ίδια η ζωή τους. Δεν τη διαλέγουν, αλλά τη ζουν. Μια τέτοια αντίσταση για λευτεριά ήταν και το Πολυτεχνείο[1].
Ήταν την 21η του Απρίλη, που μερικοί φιλόδοξοι στρατιωτικοί με τη δύναμη του στρατού και των όπλων, έκαμαν πραξικόπημα[2]. Ανάτρεψαν τη νόμιμη κυβέρνηση της Ελλάδας και ανάλαβαν να κυβερνούν τη χώρα.
Άρχισαν να καταδιώκουν όσους ήταν εναντίον τους, να φυλακίζουν, να βασανίζουν και να σκοτώνουν. Όσοι τολμούσαν να μιλήσουν εναντίον τους στέλλονταν εξορία[3] σε ερημονήσια του Αιγαίου.
Οι Έλληνες δεν άντεχαν τη δικτατορία[4] ούτε και το φασισμό[5]. Αυτά τους στερούσαν την ελευθερία τους και όλα τους τα δικαιώματα. Έτσι αγωνίζονταν για να επανέλθει η δημοκρατία[6]. Πρωτοστάτες σ΄ αυτό τον αγώνα ήταν οι νέοι, οι οποίοι οργάνωσαν μυστικές ομάδες για την ανατροπή της Χούντας[7].
Το αποκορύφωμα του αγώνα ήταν τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στο Πολυτεχνείο των Αθηνών. Στις 17 του Νοέμβρη 1973, χιλιάδες φοιτητές κλείστηκαν στο Πολυτεχνείο, έστησαν ένα πρόχειρο ραδιοσταθμό και φώναζαν συνθήματα για λευτεριά, δημοκρατία και παιδεία. «Κάτω η δικτατορία», «Ζήτω η δημοκρατία», ήταν κάποια από τα συνθήματα που φώναζαν οι φοιτητές.
Οι δικτάτορες συγκέντρωσαν στρατό και με τα τανκς όρμησαν μέσα στο Πολυτεχνείο. Δεκάδες φοιτητές σκοτώθηκαν, άλλοι τραυματίστηκαν και άλλοι πιάστηκαν από τους στρατιώτες.
Τα παιδιά του Πολυτεχνείου δεν έριξαν τους δικτάτορες. Όμως η πράξη τους είχε μεγάλη σημασία για τον ελληνικό λαό. Ήταν η απαρχή για να πέσει η Χούντα και να επικρατήσει ξανά η δημοκρατία στην Ελλάδα.
[1] Το Πολυτεχνείο είναι η σχολή, στην οποία σπουδάζουν όσοι θέλουν να γίνουν Πολιτικοί Μηχανικοί, Μηχανολόγοι Μηχανικοί, Ηλεκτρολόγοι Μηχανικοί, Αρχιτέκτονες κτλ.
[2] Πραξικόπημα είναι η βίαιη επέμβαση από ένα τμήμα πολιτικών ή στρατιωτικών δυνάμεων για ανατροπή της νόμιμης κυβέρνησης ενός τόπου.
[3] Εξορία είναι η υποχρεωτική απομάκρυνση (διώξιμο) κάποιου από τον τόπο που ζει.
[4] Όταν σε ένα τόπο υπάρχει δικτατορία σημαίνει πως η εξουσία ασκείται από ένα μόνο πρόσωπο, το δικτάτορα, ή από ομάδα προσώπων. Ο λαός έχανε την ελευθερία και τα δικαιώματά του.
[5] Ο φασισμός, ως πολιτικοκοινωνικό κίνημα, υποστήριζε τη δημιουργία ενός κράτους, στο οποίο όλα και όλοι υπακούνε στον κεντρική εξουσία. Το σύνθημά του φασισμού ήταν «Πίστευε, Υπάκουε, Πολέμα».
[6] Όταν σε ένα τόπο υπάρχει δημοκρατία την εξουσία και την κυριαρχία έχει ο λαός. Ο λαός ασκεί την εξουσία του μέσω των εκλεγμένων αντιπροσώπων του.
[7] Χούντα λέγεται κάθε συνωμοτική παρακρατική στρατιωτική και πολιτική οργάνωση, που αποβλέπει στην ανατροπή της νόμιμης κυβέρνησης.
ΜΑΘΗΤΙΚΕΣ ΤΙΜΩΡΙΕΣ ΤΟΝ ΚΑΙΡΟ ΤΗΣ ΧΟΥΝΤΑΣ
Τη σχολική πραγματικότητα τον καιρό της Χούντας εικονογραφεί με τον πιο πιστό τρόπο ένα μικρό κιτρινισμένο τετράδιο που έπεσε τυχαία στα χέρια ενός δημοσιογ ράφου.
Πρόκειται για το «Ποινολόγιον» του Γυμνασίου Νεαπόλεως Βοιών Λακωνίας (1965-1978), στο οποίο καταγράφονται πειθαρχικά παραπτώματα των παιδιών και η συνήθως εξαιρετικά σκληρή τιμωρία τους: ένα αγόρι αποβλήθηκε από το σχολείο γιατί έκανε ποδήλατο, ενώ ένα κορίτσι είχε την ίδια τύχη επειδή σκόπευε να αγοράσει τη φωτογραφία του αγαπημένου της ηθοποιού από το περίπτερο. Επιπλέον, δύο μαθητές αποβλήθηκαν αφού πρώτα πέρασαν από ανάκριση επειδή έκοψαν δύο μανταρίνια από ξένη μανταρινιά, ενώ κάποιοι άλλοι συμμαθητές τους τιμωρήθηκαν επειδή κυκλοφορούσαν νωρίς το βράδυ στο δρόμο.
Δεν ήταν εύκολο λοιπόν να είσαι μαθητής εκείνα τα χρόνια. Μισή κουβέντα παραπάνω, ένα γέλιο πίσω από την πλάτη του δασκάλου, ένα εξωσχολικό ανάγνωσμα στην τσάντα και είχες εξασφαλισμένη την αποβολή. Το ίδιο θα συνέβαινε κι αν κάλυπτες κάποιο συμμαθητή σου ή αν ξερόβηχες χωρίς λόγο την ώρα του μαθήματος.
ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ
14 Νοέμβρη 1973
* Ώρα 9 π.μ.: Εκατοντάδες φοιτητές του Πολυτεχνείου συγκεντρώνονται στο προαύλιο του Ιδρύματος. Αρχίζουν συνελεύσεις για να αποφασίσουν πως θα αντιμετωπίσουν το νέο σχέδιο της χούντας για την υποταγή του φοιτητικού κινήματος.
* Ώρα 7 μ.μ.: Από 1500 φοιτητές πάρθηκε η απόφαση «να μείνουμε απόψε στο Πολυτεχνείο».
* Συγκροτείται Συντονιστική Επιτροπή απ' όλες τις σχολές, η οποία επιβάλλει έλεγχο σε ανεύθυνα συνθήματα και μεταδίδει τα δικά της από μεγάφωνα και το μικρό πομπό, αλλά συγκεντρώνει και τρόφιμα, φάρμακα κλπ.
* Σύνθημα τους: ΨΩΜΙ-ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ-ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ.
* Γύρω από το Πολυτεχνείο βρίσκονται χιλιάδες αδούλωτοι Έλληνες που συμπαραστέκονται στους φοιτητές.
15 Νοέμβρη 1973
* Γέμισαν τα κτίρια του Πολυτεχνείου και το προαύλιο από φοιτητές και απ? έξω δεκάδες χιλιάδες λαού και μαθητών, που έρχονται κατευθείαν από το σχολείο τους, φέρνοντας στους ελεύθερους και μαχητικούς φοιτητές όλο και περισσότερα τρόφιμα, φάρμακα κλπ.
* Εκλέγεται νέα Συντονιστική Επιτροπή, στην οποία συμμετέχουν και δυο εργάτες. Η ανακοίνωσή της Επιτροπής λέει: «η εκδήλωση του Πολυτεχνείου είναι αντιφασιστική και αντιιμπεριαλιστική».
* Λειτουργεί νέoς πομπός, που τώρα ακούγεται σ? όλη την Αττική. Υπερηφάνεια και συγκίνηση κατέχει όλους τους Έλληνες που ακούνε: «Εδώ Πολυτεχνείο! Εδώ Πολυτεχνείο! Σας μιλά ο Ραδιοφωνικός σταθμός των ελεύθερων αγωνιζόμενων φοιτητών, των ελεύθερων αγωνιζόμενων Ελλήνων. Κάτω η χούντα, κάτω ο Παπαδόπουλος, έξω οι Αμερικάνοι, κάτω ο φασισμός, η χούντα θα πέσει από το λαό... Λαέ, κατέβα στο πεζοδρόμιο, έλα να μας συμπαρασταθείς, τη λευτεριά σου για να δεις...»
* Στη Θεσσαλονίκη και Πάτρα οι φοιτητές καταλαμβάνουν τα Πανεπιστημιακά κτίρια. Οι αγρότες από τα Μέγαρα ξεκινούν για την Αθήνα. Ο σταθμός μεταδίδει: «Ο λαός των Μεγάρων στέκεται και υπόσχεται να αγωνιστεί στο πλευρό του φοιτητικού και εργαζόμενου λαού....Ο αγώνας είναι κοινός...Δεν είναι μόνο για την πόλη των Μεγάρων ή το Πολυτεχνείο....Είναι για την Ελλάδα. Για το λαό της που θέλει να καθορίσει τη ζωή του. Να πορευτεί στο δρόμο της προκοπής. Βασική προϋπόθεση, η ανατροπή της δικτατορίας και η αποκατάσταση της δημοκρατίας».
* Στο Αιγάλεω γίνονται επαναστατικές εκδηλώσεις και ακολουθούν τέτοιες στις συνοικίες της Αθήνας και Πειραιά. Όλη η Ελλάδα συμπαρίσταται στους ελεύθερους αγωνιζόμενους φοιτητές.
16 Νοέμβρη 1973
* Πάνω από 150.000 άνθρωποι είναι γύρω από το Πολυτεχνείο και βροντοφωνάζουν με τους ελεύθερους φοιτητές: «Κάτω η χούντα, η χούντα θα πέσει απ΄ το λαό».
* Ώρα 7 και μισή μ.μ.: Ο δικτάτορας Παπαδόπουλος δίνει διαταγή να χτυπηθεί πρώτα η λαοθάλασσα, που είναι γύρω από το Πολυτεχνείο. Δακρυγόνα πέφτουν συνεχώς και κάνουν αφόρητη την ατμόσφαιρα. Ο λαός ανάβει φωτιές και τα εξουδετερώνει. Τώρα σφυρίζουν σφαίρες και οι πρώτοι νεκροί πέφτουν μέσα και έξω από το Πολυτεχνείο. Ο λαός στήνει οδοφράγματα, δεν υποχωρεί, παλεύει άοπλος, παραμένει στη θέση του.
* Η ώρα 12 τη νύχτα μπαίνει στην Αθήνα στρατός και τανκς και καταλαμβάνουν επίκαιρες θέσεις.
17 Νοέμβρη 1973
* Ώρα 2 πρωινή: Τα τανκς πλησιάζουν το Πολυτεχνείο.
* «Φαντάροι, είμαστε άοπλοι, είμαστε αδέλφια, μη μας χτυπήσετε, ελάτε μαζί μας», φωνάζουν οι φοιτητές και ο Ραδιοφωνικός Σταθμός καταγγέλλει στον ελληνικό λαό την απάνθρωπη πράξη του δικτάτορα.
* Ώρα 3 πρωινή: Ένα τανκς γκρεμίζει τη σιδερένια πόρτα του Πολυτεχνείου κι ας είναι στα κιγκλιδώματα φοιτητές. Ρίχνονται ριπές. Στρατός και αστυνομικοί μπαίνουν στο προαύλιο. Οι φοιτητές προσπαθούν να φύγουν, αλλά δέχονται άγριες επιθέσεις. Πολλοί φαντάροι προστατεύουν και βοηθούν τους φοιτητές να φύγουν, αλλά στις εξόδους τους περιμένουν ασφαλίτες. Πολλοί συλλαμβάνονται και βασανίζονται φρικτά. Οι οδομαχίες συνεχίζονται γύρω από το Πολυτεχνείο μέχρι το πρωί.
* Η ώρα 11 π.μ. επαναφέρεται ο στρατιωτικός νόμος.
* Το Πολυτεχνείο στάθηκε η αρχή για το τέλος τους. Η οργή του λαού ενάντια στους φασίστες φάνηκε με τον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου. Εκεί τα αδούλωτα νιάτα ? φοιτητές και μαθητές ? ενώθηκαν με το λαό και ύψωσαν το κορμί και την ψυχή τους απέναντι στα τανκς για τη Λευτεριά, τη Δημοκρατία και την Εθνική Ανεξαρτησία.
